Małżeństwo
Wymogi formalne:
Przygotowanie do małżeństwa
Małżeństwo będące głęboką wspólnotą życia i miłości nie jest instytucją czysto ludzką. Sam bowiem Bóg jest jego twórcą, gdyż stworzył człowieka z miłości i powołał go także do miłości trwałej i nieodwołalnej. Od samego początku Pan Bóg ustanowił małżeństwo jako trwały i nierozerwalny związek mężczyzny i kobiety.
Bóg stworzył człowieka jako mężczyznę i kobietę. Z Jego woli mają oni tworzyć wspólnotę, być Jego współpracownikami w dziele stwarzania człowieka. Fundamentem tej wspólnoty ma być miłość wzajemna. Chrystus podniósł małżeństwo do godności sakramentu, swoją łaską uświęca miłość mężczyzny i kobiety, umacnia ją i doskonali.
Związek małżeński zawarty w Kościele Katolickim jest Sakramentem, który z woli Bożej i ustanowienia Chrystusa jest nierozerwalny, dlatego też osoby pragnące żyć ze sobą razem przez całe życie powinny dobrze przygotować się do małżeństwa. To przygotowanie dokonuje się przez całe życie. Bezpośrednim okresem przygotowania jest narzeczeństwo.
Gdzie może odbyć się ślub
Według Prawa Kościelnego ślub powinien odbyć się w Parafii narzeczonej lub narzeczonego, a z ważnej i słusznej przyczyny za wyraźną zgodą Parafii narzeczonych w innym kościele.
Jeśli oboje narzeczeni nie zamieszkują w danej parafii a mają pragnienie w jej kościele zawrzeć małżeństwo, zobowiązani są przedłożyć zgodę tzw. substytucję z parafii jednej ze stron. Wtedy kancelaria tej parafii załatwia formalności związane ze ślubem.
Jeśli narzeczeni załatwiają wszystkie formalności w swoich parafiach, a w innym kościele ma miejsce jedynie obrzęd zaślubin, należy przedłożyć dokument czyli tzw. licencję do pobłogosławienia małżeństwa.
Kto może zwrzeć Sakrament Małżeństwa
Obowiązuje zakaz państwowy i kościelny zawierania małżeństw przez osoby, które nie ukończyły 18 roku życia. Dla mężczyzny zwolnienie od tej granicy nie jest przewidziane. Kobieta, która ukończyła 16 rok życia, może uzyskać zgodę. Wymagane jest wówczas spotkanie rodziców z Ks. Proboszczem i wyrażenie pisemnej zgody na zawarcie małżeństwa przez ich dziecko oraz uzyskanie dyspensy ks. biskupa.
Ślub konkordatowy
Po podpisaniu w lipcu 1998 roku ustawy konkordatowej przez Polskę i Stolicę Apostolską wystarczy zawrzeć związek małżeński w kościele oraz dopełnić kilku formalności, aby był on uznawany przez polskie prawo. Dwie oddzielne ceremonie ślubne w kościele i Urzędzie Stanu Cywilnego nie są już konieczne (choć narzeczeni nadal mogą się na nie zdecydować).
Jeśli przyszli małżonkowie chcą mieć ślub konkordatowy trzeba dostarczyć do parafii dokument z Urzędu Stanu Cywilnego wydany w trzech egzemplarzach. Dokument ten nosi tytuł 'Zaświadczenie stwierdzające brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa'. Na odwrotnej stronie tego 'Zaświadczenia' znajduje się formularz dokumentu, który będzie wypełniony przez parafię i duchownego asystującego przy zawarciu małżeństwa. Potrzebny dokument trzeba odebrać w USC nie wcześniej niż trzy miesiące przed datą ślubu. Po przyjęciu sakramentu małżeństwa jeden egzemplarz otrzymują nowożeńcy, jeden pozostaje w parafii, jeden przez parafię jest przekazany do Urzędu Stanu Cywilnego.
Przygotowanie do Sakramentu Małżeństwa
Narzeczeni powinni zgłosić zamiar zawarcia Sakramentu Małżeństwa w kancelarii parafialnej przynajmniej trzy miesiące przed planowanym terminem ślubu. Wówczas otrzymują potrzebne informacje dotyczące wszelkich formalności związanych z zawarciem tego Sakramentu.
Do spisania protokołu przedślubnego narzeczeni zgłaszają się do Kancelarii Parafialnej /narzeczonej lub narzeczonego/ przynosząc następujące dokumenty:
• Dokumenty tożsamości (np. paszport, dowód osobisty, prawo jazdy),
• Swiadectwa chrztu świętego - jeśli sakrament Chrztu Świętego został udzielony w innej parafii niż parafia gdzie ma być zawarty związek małżeński, trzeba dostarczyć z parafii chrztu dokument zaświadczający udzielenie sakramentu chrztu, w którym jest również adnotacja o przyjęciu sakramentu bierzmowania, jak i adnotacja stwierdzająca czy nie zostało zawarte małżeństwo z inną osobą.
Dokument ten musi być wystawiony nie dawniej niż 6 miesięcy przed planowaną datą ślubu,
• Świadectwo bierzmowania - zazwyczaj jest wpisane na świadectwie chrztu, ale jeśli nie ma tam adnotacji, to trzeba je uzyskać w parafii, której narzeczona/ny przyjął ten sakrament,
• Świadectwo ukończenia katechizacji szkolnej,
• Świadectwo ukończenia kursu przedmałżeńskiego - w spotkaniach narzeczeni mogą uczestniczyć w innych parafiach. Uczestnictwo w nich jest potwierdzane przez osobę prowadzącą, (najbliższy kurs w naszej parafii odbędzie się 29.03-01.04.2016r.)
• Zaświadczenie z poradni rodzinnej - w spotkaniach narzeczeni mogą uczestniczyć w innych parafiach. Uczestnictwo w nich jest potwierdzane przez osobę prowadzącą,
• Zaświadczenie z Urzędu Stanu Cywilnego - stwierdzające, że między narzeczonymi nie zachodzą przeszkody prawne do zawarcia kontraktu cywilnego (zaświadczenie jest ważne trzy miesiące). Niniejszy dokument jest potrzebny w przypadku zawierania ślubu konkordatowego,
• Jeżeli któraś ze stron ma stwierdzenie nieważności poprzedniego małżeństwa potrzebne jest orzeczenie sądu w tej sprawie,
• Jeżeli któraś ze stron jest wdowcem (wdową), potrzebne jestzaświadczenie o zgonie współmałżonka,
• Jeżeli osoby już mają ślub cywilny przynoszą akt zawarcia małżeństwa z USC.
Gdzie i jak złożyć dokumenty przed zawrciem ślubu?
Na samym początku należy wziąć pod uwagę naszych Rodaków mieszkających poza granicami Kraju a decydujących się, by ślubować w Polsce. Praktycznie po upływie trzech miesięcy od zamieszkania za granicą, osoba nabywa tzw. quasi domicilium, czyli czasowe zamieszkanie kanoniczne w innym miejscu, a tym samym staje się parafianinem w nowej parafii. Stąd proboszcz nowej dla niej parafii ma prawo i obowiązek „załatwić” formalności związane z zawarciem ślubu kościelnego czy konkordatowego.
Spróbujmy niejako chronologicznie, czyli po kolei, opisać co należy zrobić i gdzie się udać, aby wszystko załatwić jak należy i uniknąć nieporozumień. Dlatego ustalimy najpierw, gdzie należy się udać, a następnie kto i co ma zrobić. Jeśli chodzi o Rodaków mieszkających poza Polską od ponad trzech miesięcy, to w celu załatwienia formalności związanych ze ślubem, muszą oni udać się do własnej Misji Katolickiej w Anglii, Szkocji, Walii czy Republice Federalnej Niemiec. A jeśli nie ma takowej, to do parafii katolickiej, gdzie mieszkają, do miejscowego proboszcza czy to będzie Anglik, Szkot, Walijczyk, Niemiec czy ksiądz innej narodowości. Wyżej wymienieni mają uprawnienia i obowiązek załatwienia wszystkiego, przede wszystkim zebrania dokumentów takich jak świadectwa chrztu, bierzmowania, katechez przedmałżeńskich i innych a także sporządzenia protokołu kanonicznego badania narzeczonych przygotowujących się do zawarcia ślubu (czyli nupturientów). Wszystko to tak należy uczynić, zarówno w przypadku, gdy ślub będzie zawierany w Polsce czy w miejscu zamieszkania za granicą. A jeśli zainteresowani chcą zawrzeć ślub w Polsce albo w innej parafii za granicą (innej niż parafia zamieszkania), to należy powiedzieć o tym proboszczowi czy księdzu załatwiającemu formalności. Wtedy on wyda dodatkowo licencję zawarcia ślubu poza granicami jego parafii. W przypadku ślubu w innym państwie, np. Polsce, powyższa licencja kanoniczna trafia jeszcze do Kurii diecezji zagranicznej a potem Kurii w Polsce, które sprawdzają poprawność sporządzonych i wydanych dokumentów.
Zatem narzeczeni udają się zawsze do swojego proboszcza, czyli proboszcza parafii gdzie faktycznie mieszkają przynajmniej od trzech miesięcy (a nie tam, gdzie posiadają cywilne zameldowanie). I to on jest kompetentny, by wszystko przygotować i wyjaśnić. Proboszcz lub duszpasterz go zastępujący ma obowiązek przygotowania całej procedury. I jeśli ślub jest zawierany w Polsce, to zainteresowani udają się do proboszcza miejsca zaślubin już z przygotowanymi dokumentami. Wtedy on na podstawie wspomnianej licencji kanonicznej, potwierdzonej przez dwie Kurie diecezjalne, błogosławi dany ślub i zapisuje go w parafialnej księdze zaślubionych. Następnie wysyła do parafii chrztu nowo zaślubionych oraz parafii zagranicznej czy polskiej, gdzie były przeprowadzone formalności ślubne, zawiadomienie o zawarciu w jego parafii danego związku małżeńskiego. Następnie czeka na pisemne potwierdzenie wpisów i dopiero wtedy zamyka całą praktykę kancelaryjną ślubu kościelnego a dokumenty umieszcza w archiwum parafialnym.
Po spisaniu protokołu, narzeczeni otrzymują:
• Prośbę o wygłoszenie zapowiedzi (jeśli jedna ze stron jest z innej parafii),
• Kartki do spowiedzi.
Zapowiedzi
Przed zawarciem małżeństwa należy się upewnić, że nic nie stoi na przeszkodzie do jego ważnego i godziwego zawarcia (Kan. 1066). W tym celu ogłasza się zapowiedzi przedślubne w parafii narzeczonego jak i narzeczonej przez trzy tygodnie.
Po spisaniu protokołu przedślubnego kapłan wydaje zapowiedzi przedślubne dla narzeczonych, którzy zamieszkują na terenie innej parafii. Zapowiedzi te należy zanieść do danej Kancelarii Parafialnej i ustalić termin odbioru. Po odebraniu zapowiedzi należy je dostarczyć z powrotem do parafii, w której odbędzie się ceremonia ślubna. Brak zapowiedzi równoważny jest z niemożnością udzielenia Sakramentu Małżeństwa. Zapowiedzi ogłasza się również w parafii ślubu.
Spowiedź przedślubna
Narzeczeni otrzymują również karteczki do spowiedzi przedślubnej, które dostarcza się w dniu ślubu do kancelarii. Przystępując do spowiedzi, proszę się przedstawić księdzu mówiąc: Jest to moja pierwsza / druga/ spowiedź przedślubna, wyznać grzechy i po spowiedzi podać księdzu dyskretnie kartkę.
Do Sakramentu Pokuty i Pojednania narzeczeni przystępują dwukrotnie. Pierwsza Spowiedź powinna odbyć się po spisaniu protokołu przedślubnego, a druga tuż przed ślubem, by w stanie łaski uświęcającej przystąpić do Sakramentu Małżeństwa.
Kto może być świadkiem na ślubie
Świadkiem udzielenia sakramentu małżeństwa mogą być osoby pełnoletnie, zdrowe psychicznie. Mogą być nawet innego wyznania.
Więcej informacji o sakramencie małżeństwa można uzyskać czytając: